ชวนอ่านพระราชนิพนธ์ในกรมสมเด็จพระเทพฯ

 

จรรยา ยุทธพลนาวี

บรรณารักษ์ ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

 

           หนังสือพระราชนิพนธ์ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) ได้รวบรวมไว้ให้บริการนั้น ประกอบไปด้วยพระราชนิพนธ์หลากหลายประเภท เช่น พระราชนิพนธ์วรรณกรรม พระราชนิพนธ์เสด็จพระราชดำเนินต่างประเทศ ภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ ปาฐกถาพระราชนิพนธ์ ฯลฯ ในโอกาสนี้ จึงได้เลือกหนังสือพระราชนิพนธ์มาแนะนำให้เลือกอ่านตามความสนใจ

 

พระราชนิพนธ์แปล นิทานโกหกเยอรมัน ของ บารอน ฟอน มึนช์เฮาเซ่น

 

           “นิทานโกหกเยอรมัน ของ บารอน ฟอน มึนช์เฮาเซ่น” เป็นพระราชนิพนธ์ที่ทรงแปลมาจากวรรณกรรมภาษาเยอรมัน นิทานชุดนี้จัดเป็นเรื่องเล่าพื้นบ้านประเภทตลกของเยอรมันที่สำคัญชุดหนึ่ง ซึ่งประกอบด้วยเรื่องเล่าโกหกทั้งสิ้น 22 เรื่อง เนื้อหาของนิทานชุดนี้มีเรื่องราวเกี่ยวกับการล่าสัตว์ การทำสงคราม และการเดินทางท่องเที่ยว โดยที่ผู้เล่าคือ บารอน ฟอน มึนช์เฮาเซ่น ได้นำประสบการณ์ของตนเองมาผสมกับจินตนาการที่เกินจริงแต่ก็สร้างเสียงหัวเราะให้กับผู้ฟังได้อยู่เสมอ นอกจากนี้ ภายในเล่มยังมีภาพประกอบทั้งที่ถ่ายจากสถานที่จริงและผลงานศิลปะที่สร้างสรรค์ขึ้นตามเหตุการณ์จากเรื่องเล่าโกหกเหล่านั้น

 

ปาฐกถาพระราชนิพนธ์ ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีศิลปะจีน

 

           หากกล่าวถึงเรื่องของศิลปะจีนแล้ว มีเรื่องราวนับร้อยพันให้ได้ศึกษานานาประการ ศิลปะนั้นเป็นเรื่องที่เชื่อมโยงให้เห็นถึงเรื่องของจิตใจ เรื่องความหลากหลายทางวัฒนธรรม ประเพณี และเรื่องอื่นๆ อีกมาก ดังที่ทรงรับสั่งไว้ในโอกาสที่ทรงแสดงปาฐกถาเรื่อง “ศิลปะจีน” ณ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วิทยาเขตอำเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก เนื่องในงานวิชาการ “วันสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี” ครั้งที่ 19 ความว่า

           “... ศิลปะหรืออารยธรรมจีนไม่ใช่อารยธรรมที่เหมือนกันไปหมดอย่างที่เราคิด แต่เป็นของพื้นเมืองก็มีอยู่มาก เพราะประเทศจีนกว้างใหญ่มาก มีแว่นแคว้นหรือประเทศย่อยๆ อยู่ในจีน จึงมีความเป็นพื้นถิ่นและวัฒนธรรมหลากหลาย...”

           หนังสือเรื่อง “ศิลปะจีน” เรียบเรียงขึ้นจากการที่ทรงบรรยายในครั้งนั้น โดยทรงนำประสบการณ์ที่เสด็จพระราชดำเนินเยือนประเทศจีน และได้ทอดพระเนตรศิลปวัตถุต่างๆ รวมถึงการแสดงดนตรี นาฏศิลป์ ตลอดจนความสนพระทัยทางด้านงานวรรณกรรมจีนที่ทรงศึกษาอย่างลึกซึ้งจนสามารถแปลทั้งบทเพลง กวีนิพนธ์และนวนิยายร่วมสมัยได้

 

 

พระราชนิพนธ์วรรณกรรมเยาวชน แก้วจอมแก่น , Kaew the Playful /แก้วจอมซน, Kaew the Naughty

 

           พระราชนิพนธ์วรรณกรรมเยาวชน เรื่อง “แก้วจอมแก่นและแก้วจอมซน” เป็นพระราชนิพนธ์ที่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระนิพนธ์ขึ้นโดยทรงใช้นามแฝงว่า “แว่นแก้ว” ซึ่งพระราชนิพนธ์ชุดนี้ ได้รับการตีพิมพ์ลงในสตรีสารภาคพิเศษจนกระทั่งถูกนำมารวมเล่มตีพิมพ์ในปี พ.ศ. 2521 แก้วจอมแก่นและแก้วจอมซน เป็นเรื่องราวของแก้ว เด็กผู้หญิงที่ซุกซน มีความร่าเริงแจ่มใส รักสัตว์ มีความเป็นผู้นำ เพื่อนๆ และครูที่โรงเรียนจึงมักกล่าวขานว่าแก้วเป็นหัวโจกของห้องอยู่เสมอ เนื้อหาในวรรณกรรมเยาวชนสองเล่มนี้ ได้สอดแทรกประสบการณ์ในวัยเด็กของพระองค์ท่านบางส่วน รวมถึงวิถีชีวิต วัฒนธรรมต่างๆ เช่น การละเล่นของเด็ก ขนมไทย มะม่วงพันธุ์ต่างๆ เป็นต้น หนังสือทั้งสองเรื่องนี้ได้รับความนิยมจากผู้อ่านมาก และถูกนำมาแปลเป็นภาษาอังกฤษในชื่อว่า “Kaew the Playful และ Kaew the Naughty”

 

พระราชนิพนธ์ฟื้นภาษา ได้อาหาร

 

           “... อาหารจานหลักเป็นปลาแซลมอน (saumon) นาบกระทะทอดเนยสี่ด้าน ผัดบล็อคโคลี่ และพริกหวานแดงกับพริกหวานเหลืองผัดเนยกับหอมหัวใหญ่ ...” 

 

           “ฟื้นภาษา ได้อาหาร” เป็นพระราชนิพนธ์ที่ทรงบันทึกไว้ในขณะที่เสด็จพระราชดำเนินไปเรียนภาษาฝรั่งเศส ณ สถาบันสอนภาษาตูแรน เมืองตูร์ ประเทศฝรั่งเศส ระหว่างวันที่      14–30 สิงหาคม 2550 โดยประทับที่บ้านพักของมาดามนิโคล เดอมองเต็กซ์ ขณะที่ประทับอยู่ฝรั่งเศส ทรงเขียนบันทึกประสบการณ์ ในแต่ละวัน ไม่ว่าจะเป็นพระกระยาหารที่เสวยในแต่ละมื้อซึ่งทรงบันทึกไว้อย่างละเอียด ประวัติศาสตร์ของถนนหรือสถานที่ที่เสด็จ เช่น เสด็จเมืองอองบวช ไปที่ปราสาทโคลส์ ลูเซ (Clos-Lucé) ที่มีห้องนอนเลโอนาร์โด ดา วินชี (Leonardo da Vinci) อยู่ภายใน นอกจากสาระความรู้แล้ว พระราชนิพนธ์เล่มนี้ยังสะท้อนให้ทราบถึงความใส่พระราชหฤทัยในสิ่งที่ทอดพระเนตรเห็นหรือทรงฟัง และทรงกระตือรือร้นในการแสวงหาความรู้ตลอดจนทรงบันทึกเรื่องราวทุกสิ่งอยู่เสมอ

 

พระราชนิพนธ์ไทยทำ ไทยกิน กับข้าวฝรั่ง

 

           พระราชนิพนธ์เรื่อง “ไทยทำ ไทยกิน กับข้าวฝรั่ง” เป็นหนังสือพระราชนิพนธ์รวมวิธีการทำกับข้าวฝรั่งเศส ซึ่งมาดามนิโคล เดอมองเต็กซ์ (ผู้ที่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงประทับด้วยในขณะที่ไปเรียนภาษา ณ ประเทศฝรั่งเศส) เป็นผู้จดสูตรอาหารทั้งหมดให้ และเมื่อกลับมายังประเทศไทยจึงทรงทดลองทำด้วยพระองค์เอง และมีพระราชประสงค์จะเผยแพร่สูตรทำอาหารเหล่านี้ ทั้งนี้ ยังมีสูตรอาหารไทยเป็นของแถมอีกหนึ่งอย่าง ได้แก่ ยำเกสรชมพู่ ซึ่งทรงเล่าว่าเป็นเกสรจากต้นชมพู่เก่าแก่สมัยสมเด็จย่า

           หนังสือเรื่องนี้รวมถึงหนังสือพระราชนิพนธ์สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มีพร้อมให้บริการที่ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) สำหรับผู้ที่สนใจสามารถติดต่อสอบถามได้ที่ห้องสมุด หรือติดต่อเพื่อขอยืมหนังสือผ่านทาง Facebook Fanpage: ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร–SAC Library และ Line: @sac-anthropology

 

วันและเวลาให้บริการ

ห้องสมุด ชั้น 7-8 วันจันทร์–ศุกร์ : 08.30–16.30 น. และวันเสาร์ : 09.00–16.00 น.

ห้องสมุดสุข กาย ใจ วันจันทร์–ศุกร์ : 08.00-18.00 น. และวันเสาร์ : 09.00–17.00 น.

 

ช่วงทดลองขยายเวลาให้บริการ 1 เม.ย.–31 พ.ค. 2564

วันจันทร์–ศุกร์       เวลา 08.30–19.00 น.

วันเสาร์              เวลา 09.00–16.30 น.

 

 

ผู้เขียน

จรรยา ยุทธพลนาวี

บรรณารักษ์ ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

 

ป้ายกำกับ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี กรมสมเด็จพระเทพฯ จรรยา ยุทธพลนาวี