เมื่อ “คำให้การชาวกรุงเก่า” ถูกแปลใหม่ในรอบ 100 ปี! เราได้อะไร?

เสวนาออนไลน์ Series Anthropology in Focus EP.10 หัวข้อ เมื่อ “คำให้การชาวกรุงเก่า” ถูกแปลใหม่ในรอบ 100 ปี! เราได้อะไร?

กิจกรรม | บรรยายวิชาการสาธารณะ
ผ่านระบบออนไลน์
26 กันยายน 2568
13:00 - 15:00 น.

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) เชิญผู้สนใจฟังเสวนาออนไลน์

Series Anthropology in Focus EP.10

หัวข้อ เมื่อ “คำให้การชาวกรุงเก่า” ถูกแปลใหม่ในรอบ 100 ปี! เราได้อะไร?

         หนังสือ “คำให้การชาวกรุงเก่า” ถือเป็นหนึ่งในเอกสารที่ผู้สนใจประวัติศาสตร์กรุงศรีอยุธยา “ต้องอ่าน” เพราะเป็นแหล่งข้อมูลที่แปลมาจากเอกสารภาษาพม่าชื่อ โยดะยา-ยาซะวีง (ယိုးဒယားရာဇဝင်) ซึ่งเป็นที่เชื่อกันในแวดวงวิชาการว่า เนื้อหาถูกเรียบเรียงขึ้นจาก “คำให้การ” ของเชลยศึกอยุธยา หลังเหตุการณ์เสียกรุงเมื่อ พ.ศ. 2310 แต่กระนั้น ผู้ที่เคยอ่านหนังสือเล่มนี้ย่อมพบว่า เรื่องราวในเล่มมีลักษณะผสมปนเปกันระหว่าง “ตำนาน” กับ “พงศาวดาร” จนอาจเกิดคำถามว่า เราควรเชื่อถือข้อมูลส่วนใด และควรอ่านมันในฐานะอะไร?

          โยดะยา-ยาซะวีง ถูกแปลเป็น “คำให้การชาวกรุงเก่า” เมื่อ พ.ศ. 2455 นับถึงปัจจุบันก็เป็นเวลา 113 ปีมาแล้ว และในระยะเวลาที่เปลี่ยนผ่านมากว่าศตวรรษนั้น โลกทัศน์ในการแปลเอกสารประวัติศาสตร์ก็เปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก งานแปลรุ่นก่อน มักเน้นการขัดเกลาเนื้อหาให้ราบรื่น อ่านง่าย และสนุกเหมือนเรื่องเล่าทางประวัติศาสตร์ ขณะที่งานแปลในปัจจุบัน มุ่งเน้นความถูกต้องตามต้นฉบับ โดยหลีกเลี่ยงการตัดทอนหรือเสริมแต่ง ทั้งนี้เพื่อคงคุณค่าทางวิชาการให้มากที่สุด

          ด้วยเหตุแห่งความต่างยุคต่างสมัยนี้เอง ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) (ศมส.) กระทรวงวัฒนธรรม จึงริเริ่มโครงการแปล โยดะยา-ยาซะวีง ขึ้นใหม่ในรอบกว่าศตวรรษ เพื่อจัดทำ “เอกสารอ้างอิงทางวิชาการ” สำหรับใช้ในการศึกษาประวัติศาสตร์และโบราณคดีของไทย โดยได้รับเกียรติจาก ผู้ช่วยศาสตราจารย์ วิรัช นิยมธรรม เป็นผู้แปล และ ดร.ตรงใจ หุตางกูร นักวิจัยด้านประวัติศาสตร์และโบราณคดีของ ศมส. เป็นบรรณาธิการ ภายใต้ชื่อใหม่ว่า พงศาวดารโยทยา: บทแปลคำให้การและเอกสารของชาวกรุงเก่า ซึ่งมีกำหนดวางจำหน่ายเร็วๆ นี้

          ในการนี้ ศมส. จึงขอเชิญท่านผู้ใฝ่รู้ใฝ่ใจศึกษาประวัติศาสตร์อยุธยา เข้าร่วมรับฟังการเสวนาเรียกน้ำย่อยในหัวข้อ “เมื่อ “คำให้การชาวกรุงเก่า” ถูกแปลใหม่ในรอบ 100 ปี! เราได้อะไร?” เพื่อมาร่วมกันคลี่คลายความเข้าใจผิดของการตั้งชื่อหนังสือชุด “คำให้การ” อันได้แก่ “คำให้การชาวกรุงเก่า” “คำให้การขุนหลวงหาวัด” และ “คำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม” และความเข้าใจที่ถูกต้องนั้น คืออะไร?

ผู้ร่วมเสวนา

ดร.ตรงใจ หุตางกูร นักวิจัย ฝ่ายคลังข้อมูลวิชาการ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

ดำเนินการเสวนาโดย

นัทกฤษ ยอดราช นักวิชาการอิสระ

 

วันศุกร์ที่ 26 กันยายน 2568

เวลา 13.00-15.00 น.

รับชมถ่ายทอดสดทาง facebook Fanpage: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร-SAC

กำหนดการ
13:00 น. - 15:00 น.

เสวนาออนไลน์ เมื่อ “คำให้การชาวกรุงเก่า” ถูกแปลใหม่ในรอบ 100 ปี! เราได้อะไร?

           หนังสือ “คำให้การชาวกรุงเก่า” ถือเป็นหนึ่งในเอกสารที่ผู้สนใจประวัติศาสตร์กรุงศรีอยุธยา “ต้องอ่าน” เพราะเป็นแหล่งข้อมูลที่แปลมาจากเอกสารภาษาพม่าชื่อ โยดะยา-ยาซะวีง (ယိုးဒယားရာဇဝင်) ซึ่งเป็นที่เชื่อกันในแวดวงวิชาการว่า เนื้อหาถูกเรียบเรียงขึ้นจาก “คำให้การ” ของเชลยศึกอยุธยา หลังเหตุการณ์เสียกรุงเมื่อ พ.ศ. 2310 แต่กระนั้น ผู้ที่เคยอ่านหนังสือเล่มนี้ย่อมพบว่า เรื่องราวในเล่มมีลักษณะผสมปนเปกันระหว่าง “ตำนาน” กับ “พงศาวดาร” จนอาจเกิดคำถามว่า เราควรเชื่อถือข้อมูลส่วนใด และควรอ่านมันในฐานะอะไร?

           โยดะยา-ยาซะวีง ถูกแปลเป็น “คำให้การชาวกรุงเก่า” เมื่อ พ.ศ. 2455 นับถึงปัจจุบันก็เป็นเวลา 113 ปีมาแล้ว และในระยะเวลาที่เปลี่ยนผ่านมากว่าศตวรรษนั้น โลกทัศน์ในการแปลเอกสารประวัติศาสตร์ก็เปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก งานแปลรุ่นก่อน มักเน้นการขัดเกลาเนื้อหาให้ราบรื่น อ่านง่าย และสนุกเหมือนเรื่องเล่าทางประวัติศาสตร์ ขณะที่งานแปลในปัจจุบัน มุ่งเน้นความถูกต้องตามต้นฉบับ โดยหลีกเลี่ยงการตัดทอนหรือเสริมแต่ง ทั้งนี้เพื่อคงคุณค่าทางวิชาการให้มากที่สุด

           ด้วยเหตุแห่งความต่างยุคต่างสมัยนี้เอง ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) (ศมส.) กระทรวงวัฒนธรรม จึงริเริ่มโครงการแปล โยดะยา-ยาซะวีง ขึ้นใหม่ในรอบกว่าศตวรรษ เพื่อจัดทำ “เอกสารอ้างอิงทางวิชาการ” สำหรับใช้ในการศึกษาประวัติศาสตร์และโบราณคดีของไทย โดยได้รับเกียรติจาก ผู้ช่วยศาสตราจารย์ วิรัช นิยมธรรม เป็นผู้แปล และ ดร.ตรงใจ หุตางกูร นักวิจัยด้านประวัติศาสตร์และโบราณคดีของ ศมส. เป็นบรรณาธิการ ภายใต้ชื่อใหม่ว่า พงศาวดารโยทยา: บทแปลคำให้การและเอกสารของชาวกรุงเก่า ซึ่งมีกำหนดวางจำหน่ายเร็วๆ นี้

           ในการนี้ ศมส. จึงขอเชิญท่านผู้ใฝ่รู้ใฝ่ใจศึกษาประวัติศาสตร์อยุธยา เข้าร่วมรับฟังการเสวนาเรียกน้ำย่อยในหัวข้อ “เมื่อ “คำให้การชาวกรุงเก่า” ถูกแปลใหม่ในรอบ 100 ปี! เราได้อะไร?” เพื่อมาร่วมกันคลี่คลายความเข้าใจผิดของการตั้งชื่อหนังสือชุด “คำให้การ” อันได้แก่ “คำให้การชาวกรุงเก่า” “คำให้การขุนหลวงหาวัด” และ “คำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม” และความเข้าใจที่ถูกต้องนั้น คืออะไร?

ผู้ร่วมเสวนา

ดร.ตรงใจ หุตางกูร นักวิจัย ฝ่ายคลังข้อมูลวิชาการ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

ดำเนินการเสวนาโดย

นัทกฤษ ยอดราช นักวิชาการอิสระ

Share
Facebook Messenger Icon คลิกที่นี่เพื่อสนทนา