ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) ขอเชิญผู้สนใจเข้าร่วมกิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการ

หัวข้อ “การอนุรักษ์เอกสารตัวเขียนเบื้องต้นและทำสำเนาดิจิทัลเอกสารตัวเขียน”

วันเสาร์ที่ 13 กันยายน 2568 เวลา 09.30-16.00 น.

ณ ห้อง 402 ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

           เอกสารประเภทใบลาน สมุดไทย สมุดข่อย พับสา และสมุดฝรั่ง นับเป็นเอกสารประวัติศาสตร์ประเภทหนึ่ง ที่บรรจุมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของคนในอดีต ทั้งโลกคดีและธรรมคดี เช่น หลักธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนา ประวัติศาสตร์ พงศาวดาร กฎหมายโบราณ โหราศาสตร์ ตำรายา คาถาอาคม วรรณกรรม ตำนาน เรื่องเล่าพื้นบ้าน ฯลฯ ส่วนใหญ่แล้วเอกสารตัวเขียนเหล่านี้คนในชุมชนท้องถิ่นเป็นผู้จารขึ้น ต่างจากศิลาจารึก พงศาวดาร และจดหมายเหตุ ที่มักบันทึกโดยรัฐส่วนกลางหรือชนชั้นผู้ปกครอง และมักกล่าวถึงเรื่องสำคัญที่เกิดขึ้นในรัฐชาตินั้น ๆ ดังนั้น เอกสารตัวเขียนจึงเป็นเอกสารสำคัญที่ทำให้เห็นเรื่องราวในอดีตผู้คนในระดับชุมชนท้องถิ่น ทั้งประวัติศาสตร์ ความเชื่อ ข้อมูลความรู้ ความรู้สึกนึกคิด ฯลฯ สะท้อนถึงความหลากหลายทางวัฒนธรรมของแต่ละชุมชนได้เป็นอย่างดี

           ปัจจุบันสังคมได้ตระหนักถึงคุณค่าและความสำคัญของเอกสารตัวเขียนเหล่านี้มากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ทั้งเพื่อต้องการอนุรักษ์สิ่งเหล่านี้ไว้ให้คงอยู่ ส่งต่อและสืบทอดทั้งตัววัตถุคือตัวเอกสาร และมรดกภูมิปัญญาที่อยู่ในเอกสารตัวเขียน มิให้สูญหายไปตามกาลเวลา ถึงแม้ว่าสังคมจะได้ตระหนักถึงคุณค่าความสำคัญของเอกสารตัวเขียน แต่การสำรวจ การอนุรักษ์เอกสารตัวเขียนก็ยังไม่เดินหน้าเท่าที่ควร ทั้งนี้เป็นเพราะยังขาดบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถในการจัดการ เนื่องจากเอกสารตัวเขียนเป็นเอกสารที่มีความเฉพาะตัวทั้งในด้านตัวอักษรและภาษาที่ใช้บันทึกที่ใช้อักษรและอักขรวิธีแบบโบราณต่างจากปัจจุบัน ด้านวัสดุบันทึกที่มีความเปราะบางเนื่องจากเป็นวัสดุที่ทำจากธรรมชาติทั้งสิ้น เช่น ใบลาน สมุดข่อย พับสา เป็นต้น ดังนั้นหากจะต้องเร่งอนุรักษ์และฟื้นฟูเอกสารตัวเขียนจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องสร้างบุคลากรที่มีความรู้ความเข้าใจในระดับที่ปฏิบัติการได้ให้มากขึ้น

           จึงเป็นโอกาสดีสำหรับผู้สนใจด้านการอนุรักษ์เอกสารตัวเขียนเบื้องต้น ได้มาร่วมกันเป็นส่วนหนึ่งของการเรียนรู้เพื่อเป็นบุคลากรที่มีความเข้าใจระดับปฏิบัติการ ในการอนุรักษ์เอกสารตัวเขียนเบื้องต้น ในกิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการ “การอนุรักษ์เอกสารตัวเขียนเบื้องต้นและทำสำเนาดิจิทัลเอกสารตัวเขียน” 

รับจำนวน 25 คน

กำหนดการ

09.00 - 09.30 น.

ลงทะเบียนผู้ร่วมอบรม

09.30 – 12.00 น.

การบรรยายหัวข้อ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับเอกสารตัวเขียนและการสำรวจเอกสารตัวเขียน

วิทยากร คุณยุวเรศ วุทธีรพล นักภาษาโบราณชำนาญการพิเศษ กลุ่มหนังสือตัวเขียนและจารึก สำนักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร

12.00 - 13.00 น.

พักรับประทานกลางวัน

13.00 - 14.00 น.

การบรรยาย หัวข้อ การอนุรักษ์เอกสารตัวเขียนและการทำทะเบียนเบื้องต้น

วิทยากร คุณนิสา เชยกลิ่น นักวิชาการคลังข้อมูล ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) 

14.00 - 15.00 น.

การบรรยายหัวข้อ เทคนิคการแปลงวัตถุเป็นดิจิทัลด้วยกล้องถ่ายภาพ

วิทยากร คุณศุภกรานต์ พุ่มพฤกษ์ นักผลิตสื่อ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

15.00-16.00 น.

ภาคปฏิบัติ ฝึกปฏิบัติการทำความสะอาด ทำทะเบียนและทำสำเนาดิจิทัลเอกสารตัวเขียน

หมายเหตุ : ช่วงพักรับประทานอาหารว่าง ดูตามความเหมาะสม