อัตลักษณ์ไท-ยวน ผ้าซิ่นตีนจกคูบัว

จิปาถะภัณฑ์สถานบ้านคูบัว ตั้งอยู่ในบริเวณวัดโขลงสุวรรณคีรี ต.คูบัว อ.เมือง จ.ราชบุรี เป็นพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นที่ริเริ่มมาจากองค์กรในชุมชนได้แก่ วัดโขลงสุวรรณคีรี มูลนิธิพัฒนาประชากรตำบลคูบัว ศูนย์สืบทอดศิลปะผ้าจกราชบุรี ชมรมชาวไท-ยวนราชบุรี องค์การบริหารส่วนจังหวัดราชบุรี

บ้านคูบัว เป็นชุมชนชาวไท-ยวน ที่อพยพมาจากเมืองเชียงแสน มาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่บ้านคูบัวราว 200 ปีมาแล้ว ที่นี่ยังคงอนุรักษ์ภูมิปัญญาวัฒนธรรม ภาษาพูด การแต่งกาย และการทอผ้าซิ่นตีนจกเอาไว้ การทอผ้าของกลุ่มชาติพันธ์ไท – ยวน ถือเป็นจารีตปฏิบัติของสตรีทุกคนที่จะต้องเรียนรู้ ฝึกหัด และฝึกฝนการทอผ้าให้ส้นทัดสำหรับใช้กับตนเองและครอบครัวเมื่อออกเรือนไปแล้ว เพื่อใช้เป็นทั้งเครื่องนุ่งห่ม และประกอบพิธีกรรมต่างๆ ตั้งแต่การเกิดจนถึงการตาย ในอดีตการทอผ้าของสตรีไท – ยวน และกลุ่มชาติพันธ์อื่นๆ ส่วนใหญ่จะนิยมทอผ้าในช่วงเวลาเมื่อเสร็จจากการทำนาหรือการเพาะปลูกแล้ว ผ้าทอมีหลากหลายประเภท เช่น ผ้าที่ใช้สำหรับนุ่งห่ม ได้แก่ ผ้าซิ่น ผ้าพื้น ผ้าโจงกระเบน เตี่ยวสะดอ หรือกางเกงขากว้างทรงตรง ผ้าโสร่ง ผ้าขาวม้า ผ้ามัดนมหรือผ้าเคียนอก ผ้าสไบ ผ้าคลุมไหล่ ผ้าห่ม ผ้าเช็ด ผ้าพาด

ข้อมูลพิพิธภัณฑ์ https://db.sac.or.th/museum/museum-detail/442