ศมส. ร่วมงานวันรวมญาติชาติพันธุ์ชาวเล ครั้งที่ 12

           เมื่อวันที่ 24-25 พฤศจิกายน 2565 ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)(ศมส.) ได้เข้าร่วมงานวันรวมญาติชาติพันธุ์ชาวเล ครั้งที่ 12 ณ ชุมชนชาวมอแกลนบ้านทับตะวัน ต.บางม่วง อ.ตะกั่วป่า จ.พังงา เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนการพัฒนาศักยภาพชาวเลให้เข้มแข็ง และเป็นส่วนหนึ่งในการผลักดันการประกาศเขตพื้นที่คุ้มครองวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ชาวเลบ้านทับตะวัน-บนไร่ เป็นหมุดหมายแรกที่จะนำไปสู่การคุ้มครองและส่งเสริมวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ชาวเลได้อย่างครอบคลุมและรอบด้าน โดยมี ดร.นพ.โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์ ผู้อำนวยการ ศมส. แลกเปลี่ยนประเด็นในวงเสวนา “พื้นที่คุ้มครองวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์กับความยั่งยืนในการพัฒนา (SDG) ร่วมกับผู้แทนจากกลุ่มชาติพันธุ์มอแกลน บ้านทับตะวัน กลุ่มชาติพันธุ์อูรักลาโว้ยจ เกาะหลีเป๊ะ อธิบดีกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ และอธิบดีกรมทรัพยากรทะเลและชายฝั่ง

           “การเป็นพื้นที่คุ้มครองเหมือนเป็นการสร้างพื้นที่กลางขึ้นมา ซึ่งจะช่วยให้เรื่องราว สิ่งที่เป็นความต้องการ ปัญหาต่าง ๆ มีช่องทางในการแก้ไขมากขึ้น แทนที่ต้องไปเรียกร้องหรือยื่นหนังสือร้องเรียน ทำให้เกิดเป็นรูปธรรมความร่วมมือขึ้น”

           ดร.นพ.โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์ แลกเปลี่ยนในวงเสวนา และได้เพิ่มเติมอีกว่าชุมชนทับตะวัน-บนไร่ ของพี่น้องชาวเล เป็นพื้นที่ที่ดีที่สุดตัวอย่างหนึ่งจากทั้ง 14 พื้นที่ ที่ทาง ศมส. ได้ประกาศให้เป็นเขตคุ้มครองวัฒนธรรม เพื่อให้พี่น้องชาติพันธุ์ได้ ดำรงวิถีชีวิตแบบพึ่งตนเองโดยใช้ภูมิปัญญาที่มีอยู่ กลุ่มพี่น้องที่นี่สามารถพูดคุยหารือได้ทั้งภาครัฐและภาคธุรกิจเอกชน ทำให้เกิดการตกลงร่วมกันและผลักดันการคุ้มครองนี้ขึ้น

           โดยในช่วงบ่ายผู้ว่าราชการจังหวัดพังงา ได้เป็นประธานในพิธีชมนิทรรศการวิถีวัฒนธรรมชาวเล 5 จังหวัด ซึ่งพี่น้องชาวเลได้ร่วมกันนำข้าวของเครื่องใช้อาหารการกินและการแสดงทางวัฒนธรรมที่ล้วนเกี่ยวโยงกับวิถีภูมิปัญญา ถือว่าเป็นทุนทางวัฒนธรรมในหลายรูปแบบมาจัดแสดงให้ผู้ร่วมงานได้สัมผัสกับวิถีชีวิตวัฒนธรรมชุมชนชาวเล นอกจากนี้ยังมีการทำพิธีวางหมุดประกาศพื้นที่คุ้มครองวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ชาวเลบ้านทับตะวัน-บนไร่ ลำดับที่ 14 ซึ่งถือเป็นพื้นที่นำร่องของกลุ่มชาติพันธุ์ชาวเลแห่งแรก ตามมติคณะรัฐมนตรี 2 มิถุนายน 2553 เพื่อคุ้มครองวัฒนธรรมวิถีชีวิตและอัตลักษณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์มอแกลน มอแกน อูรักลาโว้ยจ โดยเฉพาะการคุ้มครองสิทธิในที่ดินทำกิน ที่อยู่อาศัย การประกอบอาชีพ ภาษา และวัฒนธรรมอื่นให้ได้รับการปกป้อง

           ลำดับสุดท้ายของงานวันรวมญาติชาติพันธุ์ชาวเลในปีนี้ พี่น้องชาวเลจาก จ.พังงา กระบี่ ภูเก็ต สตูล และระนอง และผู้มีส่วนเกี่ยวข้องต่างก็พร้อมใจกันเร่งรัดให้รัฐบาลประกาศใช้ พระราชบัญญัติคุ้มครองและส่งเสริมวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ เพื่อให้กลุ่มชาติพันธุ์มีหลักประกันที่ยั่งยืน

งานสนับสนุนกระบวนการฟื้นฟูวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์

ฝ่ายสื่อสารสังคมและขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะ

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)