ภาพยนตร์และการเล่าเรื่อง เป็นเครื่องมือสำคัญในการประกอบสร้างความหมาย ทำหน้าที่เป็นคำอธิบาย และประกอบสร้างความจริงเกี่ยวกับภาพลักษณ์ของสรรพสิ่ง รวมไปถึงการสร้างภาพแทนให้กับกลุ่มชาติพันธุ์ด้วย การศึกษานี้จึงได้ยกกรณีศึกษาเป็นภาพยนตร์ชาติพันธุ์ 2 เรื่องได้แก่ ภาพยนตร์เรื่องผีตองเหลือง และภาพยนตร์เรื่องมลาบรีข้าคือคน มาวิเคราะห์ด้วยแนวคิดการเล่าเรื่อง แนวคิดภาพตัวแทน แนวคิดการรับรู้ และแนวคิดมานุษยวิทยาทัศนา เพื่อเผยให้เห็นถึงอคติแฝง และความหมายที่คลาดเคลื่อนบางอย่าง ที่จะสามารถนำไปประยุกต์ในการปรับปรุงภาพยนตร์ชาติพันธุ์ให้กลายเป็นเครื่องมือที่แลกเปลี่ยนวัฒนธรรม มากกว่าการเป็นสื่อแฝงอคติ และผลักดันกลุ่มชาติพันธุ์สู่ความเป็นอื่น

            การเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วตามรูปแบบการพัฒนาสังคมสมัยใหม่ที่เข้ามาสู่กลุ่มชาติพันธุ์
มลาบรี ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงต่อวิถีชีวิตของพวกเขาในหลายๆด้าน จากการใช้ชีวิตเร่ร่อนในผืนป่ามาใช้ชีวิตที่เริ่มมีการตั้งหลักปักฐานถาวร ได้รับการศึกษา การบริการทางสุขภาพ และเกิดกระบวนการเข้าสู่ความเป็นพลเมืองไทย เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตตามแบบสังคมสมัยใหม่ ซึ่งในขณะเดียวกันได้ทำลายวิถีชีวิตดั้งเดิมของกลุ่มคนเหล่านี้ โดยเฉพาะวิถีที่เรียกว่า “Paluh” อันเป็นรูปแบบของวิถีชีวิตที่ช่วยจัดระเบียบควบคุมคนในกลุ่ม โดยการแยกตัวออกมาจากกลุ่มเดิมเมื่อเกิดปัญหาหรือความขัดแย้งภายในกลุ่ม ซึ่งกลายเป็นสิ่งที่ปฏิบัติไม่ได้เมื่อมีวิถีชีวิตแบบตั้งหลักปักฐาน วิถี  “Paluh” ที่ช่วยลดความขัดแย้ง ความรุนแรงที่อาจเกิดขึ้น ตลอดจนก่อให้เกิดการกระจายตัวและเกิดการรวมตัวเพื่อตั้งเป็นกลุ่มใหม่อีกกลุ่มจึงได้เลือนหายไป วิถีชีวิตแบบสังคมสมัยใหม่ในด้านหนึ่งจึงส่งผลกระทบต่อกลุ่มชาติพันธุ์มลาบรี อย่างภาวะการติดสุราเรื้อรัง (Alcoholism) การหย่าร้าง ความรุนแรงต่อผู้หญิง และการฆ่าตัวตาย

             งานศึกษากลุ่มชาวชาติพันธุ์ชาวมลาบรีที่มีการเปลี่ยนแปลงจากสังคมสมัยใหม่ กล่าวถึงการนิยามชื่อเรียกระหว่างกลุ่มชาติพันธุ์มลาบรีในการนิยามชื่อของตน จนถึงการถูกให้คำนิยามผ่านสังคมภายนอก และศึกษาถึงวิถีชีวิตความเป็นอยู่และทัศนคติที่มีต่อระบบนิเวศของชาวมลาบรีที่สะท้อนให้เห็นผ่านวิถีการผลิต การเลือกทำเลที่อยู่อาศัย ความสัมพันธ์ระหว่างชาวมลาบรีกับสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้มีการศึกษาถึงสังคมชาวมลาบรีที่มีการแบ่งทรัพยากรภายในกลุ่ม จำนวนประชากรชาวมลาบรีที่อาศัยในประเทศไทย ตลอดจนศึกษาถึงช่วงการเปลี่ยนแปลงของชาวมลาบรีและสถานภาพความเป็นพลเเมืองไทยผ่านการพัฒนาโดยรัฐ โครงการที่รัฐจัดหาพื้นที่ตั้งให้แก่ชาวกลุ่มมลาบรี โดยศึกษาผ่านกรณีชาวมลาบรีบ้านดอนไพรวัลย์ จังหวัดน่าน สถานภาพการรับสัญชาติสวัสดิการที่ควรได้รับจากการเป็นพลเมืองสภาพเศรษฐกิจและสังคมของกลุ่มชาวมลาบรีที่มีการเปลี่ยนแปลง

            ชีวิตท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงของชาติพันธุ์มลาบรีในประเทศไทย ณ ห้วงเวลาที่ผ่านมา ทั้งจากปัจจัยด้านการเมืองความไม่สงบในภูมิภาคอินโดจีน ปัจจัยด้านทรัพยากรธรรมชาติที่ลดน้อยลง และการพัฒนาแบบสังคมเมืองภายใต้นโยบายการพัตนาของรัฐแบบสมัยใหม่ ส่งผลให้วิถีดั้งเดิมแบบล่าสัตว์หาของป่าเปลี่ยนแปลงไป ในปัจจุบันนี้กลุ่มชาติพันธุ์มลาบรีตั้งถิ่นฐานอย่างถาวร รวมตัวอยู่กันเป็นหมูบ้านโดยเฉพาะในพื้นที่จังหวัดแพร่และน่าน มีการปรับตัวให้เข้ากับวิถีสมัยใหม่ เช่น การเข้าสู่ระบบการศึกษาของคนรุ่นใหม่  การรับจ้างทำงาน และการเข้าเป็นส่วนหนึ่งของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว แต่ท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงนี้กลุ่มชาติพันธุ์มลาบรียังคงยึดถือวิถี “การแบ่งปัน” เป็นปรัชญาที่สำคัญในการดำรงชีวิต

            โครงการวิจัยเป็นการบูรณาการองค์ความรู้ทางด้านภาษาศาสตร์ ชาติพันธุ์วรรณา โดยการสร้างให้เกิดการมีส่วนร่วมของผู้ทำวิจัยและกลุ่มชาติพันธุ์ ทั้งในการร่วมคิดและร่วมปฏิบัติการกับเจ้าของภาษา รวมไปถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้องภายในพื้นที่ โดยมีกลุ่มเป้าหมายที่สำคัญ คือ 15 กลุ่มภาษาและวัฒนธรรมในภาวะวิกฤตใกล้สูญ ได้แก่ กลุ่มชอง, ชุอุ้ง, ซัมเร, กะซอง, ญัฮกุร, โซ่ (ทะวืง), ก๋อง, ละเวือะ, อึมปี้, บีซู, อุรักละโวจ, มลาบรี (ตองเหลือง), มานิ (ซาไก), มอเกล็น และแสก ซึ่งใช้ลักษณะในการจำแนกเป็นสองลักษณะ คือ การฟื้นฟูภาษา และการสืบค้นเพื่อบันทึกข้อมูลและพรรณนาภาษาอย่างเป็นระบบ โดยเป้าหมายของโครงการ คือ การอนุรักษ์และฟื้นฟูภาษาและภูมิปัญญาท้องถิ่น เพื่อให้เกิดความยั่งยืนในการคงอยู่ของภาษาท้องถิ่น หรือช่วยในการชะลอการสูญสลายของภาษากลุ่มชาติพันธุ์เล็ก ๆ ให้คงอยู่ตลอดไป