เขียนโดย . | วันที่เผยแพร่เอกสาร 01/01/2513
ผู้เข้าชม 1815 | จำนวนดาวน์โหลด 0
คะแนนสื่อ
เรื่องหนังสือเดินทาง (๑๕ เมษา - ๑๕ กันยา ๑๒๔)
ไทย
ประวัติศาสตร์ชาติพันธุ์
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
จดหมายเหตุแห่งชาติ, สำนัก. เอกสารกรมราชเลขาธิการ กระทรวงมหาดไทย รัชกาลที่ 5 ม.3 เรื่องที่ 1เรื่อง หนังสือเดินทาง ( ๑๕ เมษา - ๑๕ กันยา ๑๒๔)
เอกสารกรมราชเลขาธิการ กระทรวงมหาดไทย รัชกาลที่ ๕
ม.๓ เรื่องที่ ๑ หนังสือเดินทาง รหัสไมโครฟิล์ม มร. ๕ ม/๓๐,(ร.๕ม.๒(๑-๓) (ร.ศ.๑๑๑-ร.ศ.๑๒๙) เลขที่เอกสาร ม๒.๑๕/๓ จำนวน ๓๒๙ หน้า
(ฉบับ๑)พระยาสุจริตรักษาผู้ว่าราชการเมืองตาก มีใบบอกไปถึงพระยาราชพงษานุรักษ์ข้าหลวงเทศาภิบาล มณฑลนครสวรรค์ และได้มีใบบอกไปถึงพระเจ้าน้องยาเธอกรมขุนสมมตองพันธุ์(?) ราชเลขานุการว่า มีชาวลาวฝั่งซ้ายข้ามมายังแม่สอด (หน้า๑๑-๑๓)...บัดนี้มีคนชาติลาวข้ามมาจากฝั่งซ้ายถึง ๓๐ หรือ ๔๐ คน มาตั้งพักอาศัยอยู่ในท้องที่อำเภอแม่สอดแต่มิได้อยู่ประจำ มีหนังสือเดินทางเป็นอักษรฝรั่งเศสเดินทางมาด้วยฉบับเดียวกัน ส่วนหนังสือเดินทางที่เป็นอักษรฝรั่งเศสนั้น ก็ไม่มีอักษรสยามกำกับ...
(ฉบับ๒)มองซิเออเดลงซองเดอวิล กงสุลฝรั่งเศส แจ้งมายังพระยาพิพัฒโกษา ปลัดทูลฉลองกระทรวงว่าการต่างประเทศ ว่ามีชาวขมุในบังคับฝรั่งเศส เดินทางผ่านมายังเมืองน่าน(หน้า ๑๗-๒๖)...บัดนี้ นายคำ นายปิงชาติขมุ คนในบังคับฝรั่งเศสผู้หนึ่งเป็นลูกจ้างของมองซิเออรูกอง กงสุลฝรั่งเศเมืองน่าน จะกลับไปเมืองหลวงพระบาง แลจะขึ้นไปทางเมืองน่านกับเมืองรายทาง...
(ฉบับ๓)ขุนแพทยาสาตร์ ได้รับมอบหมายให้ปลอมตัวเป็นคนขับเกวียนส่งมองซิเออร์เฮอรอง ที่เดินทางจากนครราชสีมาไปยังหนองคาย เพื่อสืบวัตถุประสงค์ในการเดินทาง โดยการเดินทางครั้งนี้ ขุนแพทยาสาสต์ ได้กล่าวถึงผู้คนตามเส้นทางดังนี้(หน้า๑๔๔)...เวลาย่ำรุ่ง จากบ้านจานเดินตามทุ่งนา พ้นทุ่งนาบ้านจาน ไปขึ้นโคกหลวง พบเกวียนจีนพ่อค้า ๑๕๐ เล่ม มาจากหนองคาย แลพ่อค้าบรรทุกสินค้าเข้ามาเมืองนครราชสีมา...(หน้า ๑๔๘ )...เวลาห้าโมงเศษ หยุดรับประทานอาหารเช้า ที่ศาลาหน้าบ้านหนองยาวคูขาด ราษฎรชายหญิงในบ้านนั้น นำเอาสิ่งของ คือ ปลาแห้งและฟองไก่มาขายให้ฝรั่งเศสๆ ให้ราคาฟองไก่ฟองละ ๑ อัฐ ปลาแห้งตัวละ ๒ อัฐ
ตามราคาที่ราษฎรซื้อขายกัน แลราษฎรชายหญิงในบ้านนั้นพากันมาดูฝรั่งเศส รวมราษฎรชายหญิงประมาณ ๓๐ คนเศษ...(หน้า๑๔๙)...เวลาย่ำรุ่ง ยกจากหนองบัวน้อย เดินทางต่อไปตามชายโคกป่าไม้เต็งรัง ต่อไปถึงบ้านจักรพาร(?)หรือบ้านกุดปลาจ่อย ฝรั่งเศสกับนายล่ามเดินหน้า พบพวกราษฎรลาว ๑ คน ฝรั่งเศสกับนายล่ามถาม (ต่อ)ราษฎรว่า บ้านนี้เรียกว่าบ้านอะไร ราษฎรบอกว่าบ้านกุดปลาจ่อย...
(ฉบับ๔)ขุนศรีสมุห์บัญชีอำเภอเมืองขอนแก่นและท้าวพิมสอนสมุห์บัญชีอำเภอเมืองขอนแก่น ปลอมตัวสืบราชการ เป็นราษฎรนำมองซิเออร์เฮอรองขอ ไปหนองคาย ได้กล่าวถึงพ่อค้าขาวจีนในขอนแก่นที่ที่สนทนากับมองซิเออร์เฮอรอง ดังนี้(หน้า๑๗๔)...มองซิเออร์เฮอรองกับล่ามเข้าไปแวะที่ตลาดแลร้านจีนพ่อค้า ถามพวกจีนว่าสินค้าอะไรในเมืองนี้มีมากแลของที่ขายนี้เอามาจากไหน จีนไตกับพ่อค้าตอบว่ามีแต่หนังกับเขา ของที่ขายนี้ไปซื้อเอามาจากโคราช...
กรุณาเข้าสู่ระบบเพื่อดาวน์โหลดเอกสาร เข้าสู่ระบบ *