วัดลำพญา ตั้งอยู่ริมแม่น้ำนครชัยศรี ในเขตอำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม ปัจจุบันกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวยอดนิยมแห่งหนึ่งของจังหวัด เนื่องจากมีตลาดน้ำที่ทางวัดและชาวบ้านร่วมกันจัดตั้งขึ้นเมื่อปี 2542 โดยสร้างแพลงไปในแม่น้ำ ภายในขายอาหารคาวหวานนานาชนิด รวมถึงมีบริการล่องเรือชมวิถีชีวิตริมน้ำด้วย นอกจากนี้วัดลำพญายังเป็นศูนย์บูรณาการวัฒนธรรมไทยสายใยชุมชนตำบลลำพญา ซึ่งองค์ประกอบหนึ่งของศูนย์บูรณาการฯ คือต้องจัดให้มีพิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน สันนิษฐานได้ว่าพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านตลาดน้ำวัดลำพญาเกิดขึ้นด้วยเหตุดังกล่าว พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านตลาดน้ำวัดลำพญา เป็นอาคารทรงไทยใต้ถุนสูง สร้างติดแม่น้ำนครชัยศรี อยู่ภายในบริเวณวัดลำพญา เปิดให้เข้าชมครั้งแรกในปี 2543
ชั้นล่างจัดแสดง เรือพื้นบ้านต่าง ๆ เครื่องมือเครื่องใช้ทางการเกษตร อาทิ เครื่องสีข้าว คันไถ รูปปั้นควายจำลอง เป็นต้น
ส่วนชั้นบนจัดแสดงข้าวของเครื่องใช้ต่าง ๆ ได้แก่ เครื่องลายคราม เครื่องแก้ว เครื่องปั้นดินเผา ไหกระเทียม ไหใส่พลู ที่ปั้มลมสำหรับทำทองรูปพรรณ หินบดยา ฝาละมีบดยา เครื่องมือจับปลา เครื่องมือชั่งตวงวัด เครื่องจักสาน เตารีด พัดลม โทรศัพท์ วิทยุ และโทรทัศน์รุ่นอดีต ภาชนะสังกะสีเคลือบ หมวกกะโล่ ตะเกียงลาน หีบพระธรรม ธรรมมาสน์ สมุดไทย ภาพถ่ายในอดีตของวัด ธนบัตรรุ่นเก่า กระดองตะพาบน้ำ เป็นต้น ของที่จัดแสดงได้มาจากการบริจาคของชาวบ้านและผู้มีจิตศรัทธา ซึ่งจะมีแผ่นกระดาษเขียนชื่อของผู้บริจาคติดอยู่กับของชิ้นนั้น ๆ โดยผู้บริจาคสิ่งของให้แก่พิพิธภัณฑ์จะได้รับใบอนุโมทนาบัตรจากสภาวัฒนธรรมตำบลลำพญาด้วย
พิพิธภัณฑ์แห่งนี้เปิดเฉพาะวันเสาร์-อาทิตย์ บริหารจัดการโดยวัดลำพญาและสภาวัฒนธรรมตำบลลำพญา ทางพิพิธภัณฑ์มีผู้ดูแลและให้ความรู้แก่ผู้เยี่ยมชม โดยท่านหนึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ของวัด ส่วนอีกท่านหนึ่งเป็นครูโรงเรียนวัดลำพญา โดยจะผลัดเปลี่ยนเวรกันมา
(ข้อมูลจาก : ฐานข้อมูลพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร http://www.sac.or.th/databases/museumdatabase/index.php)
เอกสารโบราณของพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านตลาดน้ำวัดลำพญา มีทั้งสิ้น 83 เรื่อง ดังนี้
NPT004-001 พระมาลัย
NPT004-003 ตำรากำเนิดซาง
NPT004-004 ตำราพิธีจัดตั้งศาลพระภูมิเจ้าที่
NPT004-005 หนังสือตรีนิสิงเห
NPT004-006 พระปาฏิโมกข์
NPT004-007 ตำราคาถาอาคม
NPT004-008 คาถาอาคม
NPT004-009 พระคัมภีร์ขันทจักรธีปนีฎีกาโหราศาสตร์
NPT004-010 คัมภีร์อาไภยสาลี
อ่านเพิ่มเติม
NPT004-011 ยันต์ตะกรุด
NPT004-012 ตำรายันต์
NPT004-013 ตำราเทพจร
NPT004-016 คัมภีร์ปฐมจินดา
NPT004-017 ราชาธิราช(พงศาวดารมอญ)
NPT004-018 ตำรายา
NPT004-019 โองการไล่ผี
NPT004-022 ตำรายาแก้เลือดแก้ลม
NPT004-024 สมุดภาพไตรภูมิโลกวินิจฉัย
NPT004-025 ตำราเหล็ก อายุวัฒนะ
NPT004-026 ตำราดูไข้
NPT004-027 ตำรายา
NPT004-028 พระอภิธรรมเจ็ดคัมภีร์
NPT004-029 ยันต์พระสังคิณี
NPT004-031 ตำราปลูกเรือน
NPT004-032 คัมภีร์มรญาณสูตร
NPT004-034 บทกลอนสอนหญิง
NPT004-035 ตำรายาเกล็ด
NPT004-038 พระนิพพาน(คำจอง)
NPT004-041 ตำราเลขยันต์
NPT004-042 ตำรารักษาธาตุกำเริบ
NPT004-043 ตำรายา
NPT004-044 ตำราห่วง
NPT004-045 คัมภีร์ธาตุสำหรับแพทย์ใหญ่
NPT004-046 สมุดจดทั่วไป
NPT004-047 คำกลอนคำสอน
NPT004-048 ตำรายา
NPT004-049 ตำรายาเทพอักษร
NPT004-050 ตำรายา
NPT004-051 ดาราวงศ์
NPT004-052 ตำรายา
NPT004-053 ตำราแรกนา
NPT004-054 คาถาหัวใจต่างๆ
NPT004-055 ตำรายา
NPT004-056 ตำราคงกระพัน
NPT004-059 ตำราการตั้งศาลพระภูมิ
NPT004-060 ตำราปลูกเรือน
NPT004-061 ตำรายาแก้ซางขโมย
NPT004-062 ทำนายสงกรานต์, ยาแก้ลม
NPT004-063 ตำราคาถาอาคม
NPT004-064 ปฐมจินดา แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ เล่ม 1
NPT004-065 โรคนิทาน
NPT004-066 ตำราห่วง
NPT004-067 ตำรายารุเลือด
NPT004-068 ตำราโสฬสสะระตะ
NPT004-069 ตำราคาถาอาคม
NPT004-070 โองการขับไล่ผี
NPT004-071 พระคาถาทศพิศบูชา
NPT004-072 รวมหลายเรื่อง
NPT004-073 ตำรากำเนิดซาง
NPT004-074 ตำราดูธาตุชายหญิง
NPT004-075 ตำรายาริดสีดวง
NPT004-076 คาวี หลวิชัย
NPT004-077 ตำราโหราศาสตร์
NPT004-078 ตำรายา, สุบินทกุมาร
NPT004-079 ตำรายา
NPT004-080 พระปาฏิโมกข์
NPT004-081 ตำรายาเรื้อนกวาง
NPT004-082 ตำรายา
NPT004-083 ตำรายา
NPT004-084 ตำรายา
NPT004-085 พระธัมมจักรกัปปวัตนสูตร
NPT004-086 โรคนิทาน
NPT004-087 พระพุทธษาโนวาทกถา นิฏฺฐิตา ผูก1
NPT004-088 ตำราประถม ก. กา, สุบินทกุมาร
NPT004-089 อานิสงส์สังขยาธรรม
NPT004-090 พระวิภังคปกรณ์สังเขป ผูก 2
NPT004-091 พระมหาเวสสันดรคาถาพัน ผูก 2
NPT004-092 อภิธรรมเจ็ดคัมภีร์
NPT004-093 คำท่องขานนาค
NPT004-094 พระมาลัย
NPT004-095 พระอภิธรรมสังคิณีปกรณ์เผด็จ ผูก 1
NPT004-096 อรรถกถาสมณมุณฑิกสูตร
NPT004-097 สิกขาบทวินิจฉัย เผด็จนวาต ผูก 1
ซ่อน
พระมาลัยเป็นพระอรหันต์จากลังกา เป็นพระที่ได้บรรลุอิทธิวิธี คือสามารถแสดงฤทธิ์ได้ ด้วยอานิสงส์จากการถวายทานและปฏิบัติฌานสมาบัติ พระมาลัยได้รับการยกย่อง อ่านต่อ...
ตอนต้นเป็นเรื่องการกำเนิดโรคซาง และตำรายาสมุนไพรแก้โรคซาง ด้านท้ายเป็นเรื่องยันต์ต่างๆ เช่น ยันต์ผูกแขนเด็ก ยันต์ลงตะกรุดโทน เป็นต้น อ่านต่อ...
ตำราการตั้งศาลพระภูมิ การบัดพลีพระภูมิเจ้าที่ ตำนานท้าวกรุงพาลี นอกจากนี้มียันต์ลงใบตาลกันเพรี้ยมากินข้าว เป็นต้น อ่านต่อ...
หน้าต้นสมุดไทยเขียนว่าเป็น “หนังสือตรีนิสิงเห” ภายในตัวเล่มกล่าวถึง คาถาและยันต์ตรีนิสิงเหในรูปแบบต่างๆ และยันต์อื่นๆอีกเช่น ยันต์ลงตะกรุด ยันต์ลงใบพล อ่านต่อ...