ท่งป่ะหลาน
ที่มา : หนังสือนิทานชาวบ้านอีสานจากสามหมู่บ้าน
- รหัสชุดข้อมูล: TH-ST-MSU-120
- ชื่อเรื่องหลัก : ท่งป่ะหลาน
- ชื่อเรื่องรอง : ทุ่งทิ้งหลาน
- ประเภท : นิทานประจำถิ่น
- แก่นเรื่อง :
- ภาษา : ไทยถิ่นอีสาน
- ผู้เก็บข้อมูล : ธารวิมล อุ่นวิเศษ
- ผู้ให้ข้อมูล : ตุ่น จันชื่น
- วันที่เก็บข้อมูล : -
- วันที่เผยแพร่ข้อมูล : 4 ต.ค. 2561
- ผู้เผยแพร่ข้อมูล : ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
- สิทธิ์ : สัญญาอนุญาตของครีเอทีฟคอมมอนส์
คำสำคัญ :
-คำศัพท์เฉพาะ :
ท่ง = ทุ่ง, ปะ =ทอดทิ้ง, เซาฮ่ม =พักในร่มเนื้อเรื่อง
นานมาแล้วมียายกับหลานมาจากเมืองลาวจะไปหากินทางเมืองโคราช เดินทางมาถึงทุ่งกว้างแห่งหนึ่งใหญ่สุดลูกหูลูกตา ยายกับหลานก็เดินกันมากลางแดดร้อนเปรี้ยงๆ เหนื่อยก็เหนื่อย หาต้นไม้ร่มสักต้นก็ไม่มี ก็เดินทางกันต่อไปเจอเถียงนาร้างอันหนึ่งก็พากันนั่งพักดื่มน้ำ และทั้งสองก็หิว
ยายเลยว่า “โน้นเห็นหมู่บ้านไหม น่าจะอยู่ไม่ไกล” แต่หลานบอกไม่เดินไปแล้วนะ ไม่มีแรงเหลือ ยายเลยบอกกับหลานว่า
”งั้นเจ้าก็รออยู่นี่ เดี๋ยวยายจะเดินไปขอน้ำขออาหารกับคนในหมู่บ้านมาให้”
แล้วก็ให้หลานรอที่เถียงนา ยายก็เดินทางไป ไม่ถึงสักที เหนื่อยสิ้นใจตายกลางทุ่ง ส่วนหลานก็รอยาย ไม่กลับมาสักที ร้องไห้ไปหลายวันก็หมดแรงตายตามไป จึงเรียกทุ่งแห่งนี้ว่า ทุ่งปะหลาน
เนื้อเรื่อง(ภาษาถิ่น)
โดนมาแล้วมียายกับหลานมาจากเมืองลาวสิไปหากินทางเมืองโคราช เดินทางมาถึงท่งกว้างแห่งหนึ่งใหญ่สุดลูกหูลูกตา ยายกับหลานกะย่างกันมาเรื่อย กลางแดดร้อนเปรี้ยงๆ เมื่อยกะเมื่อย หาต้นไม้สิเซาฮ่มกะบ่มี กะย่างกันต่อไปกะพ้อเถียงนาร้างอันหนึ่งก็พากันนั่งพักกินน้ำ และทั้งสองก็หิว
ยายเลยว่า “พุ้นเจ้าแนมเห็นหมู่บ้านบ่ น่าจะอยู่บ่ไกล” แต่หลานบอกไม่เดินไปแล้วนะ ไม่มีแรงเหลือ ยายเลยบอกกับหลานว่า
”ซั่นกะท่าอยู่นี่ เดี๋ยวยายสิย่างไปขอน้ำขออาหารกับคนในหมู่บ้านมาให้”
แล้วก็ให้หลานรอที่เถียงนา ยายก็เดินทางไป บ่ฮอดจักเทื่อ เมื่อยสิ้นใจตายกลางท่ง ส่วนหลานก็รอยาย บ่กลับมาสักที ฮ้องไห้ไปหลายวันก็หมดแรงตายตามไป จึงเอิ้นทุ่งแห่งนี้ว่า ทุ่งปะหลาน
คติสอนใจ
ความตายไม่เคยปราณีใคร
ความสัมพันธ์ระหว่างนิทานกับสิ่งอื่น
เรื่องเล่ากล่าวถึงบริเวณท่งนาแถบโคราชในปัจจุบัน