ชื่อจารึก |
จารึกฐานพระพุทธรูปวัดชัยพระเกียรติ ๑ |
ชื่อจารึกแบบอื่นๆ |
ชม. ๕๔ จารึกฐานพระพุทธรูปวัดชัยพระเกียรติ ๑, ๒๒ วัดชัยพระเกียรติ์ |
อักษรที่มีในจารึก |
พม่า |
ศักราช |
พุทธศักราช
๒๑๐๘ |
ภาษา |
พม่าโบราณ, ไทย |
ด้าน/บรรทัด |
จำนวนด้าน ๒ ด้าน มี ๑๔ บรรทัด (อักษรพม่าด้านหน้าฐาน ๓ บรรทัด และ อักษรธรรมล้านนาด้านหลังของพระพุทธรูป ๑๑ บรรทัด) |
วัตถุจารึก |
สำริด |
ลักษณะวัตถุ |
ฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัย |
ขนาดวัตถุ |
สูง ๒๔๑ ซม.ขึ้นไป (เนื่องจากฐานพระพุทธรูปฝังอยู่ใต้ชุกชี จึงไม่ทราบความสูงที่แน่นอน) |
บัญชี/ทะเบียนวัตถุ |
๑) กองหอสมุดแห่งชาติกำหนดเป็น “ชม. ๕๔ จารึกฐานพระพุทธรูปวัดชัยพระเกียรติ ๑”
๒) ในหนังสือ คำจารึกที่ฐานพระพุทธรูปในนครเชียงใหม่ กำหนดเป็น “๒๒ วัดชัยพระเกียรติ์” |
ปีที่พบจารึก |
ไม่ปรากฏหลักฐาน |
สถานที่พบ |
วัดชัยพระเกียรติ ตำบลศรีภูมิ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ |
ผู้พบ |
ไม่ปรากฏหลักฐาน |
ปัจจุบันอยู่ที่ |
ภายในวิหารวัดชัยพระเกียรติ ตำบลศรีภูมิ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ |
พิมพ์เผยแพร่ |
คำจารึกที่ฐานพระพุทธรูปในนครเชียงใหม่ (กรุงเทพฯ : สำนักนายกรัฐมนตรี, ๒๕๑๙), ๙๘-๑๐๒. |
ประวัติ |
บริเวณด้านหน้าของฐานพระพุทธรูปองค์นี้ มีจารึกอักษรและภาษาพม่า จำนวน ๓ บรรทัด จารึกในส่วนอื่นๆเป็นอักษรธรรมล้านนาทั้งหมด ได้แก่ บริเวณใต้พระชานุขวาเป็นดวงฤกษ์ ใต้พระชานุซ้ายเป็นดวงฤกษ์ ศักราช และหรคุณ สำหรับข้อความจารึกจำนวน ๘ บรรทัดอยู่ในบริเวณด้านหลังของพระพุทธรูป |
เนื้อหาโดยสังเขป |
กล่าวถึงประวัติการสร้างพระพุทธรูป คือ ในจุลศักราช ๙๒๗ เจ้าทัพไชยสังรามจ่าบ้าน ร่วมกับเสนาอามาตย์ และราษฎรทั้งหลาย ร่วมกันอัญเชิญพระพุทธรูปต่างๆ ที่ชำรุด มาหล่อรวมกันเป็นพระพุทธรูปองค์เดียว มีพระนามว่า “พระพุทธเมืองรายเจ้า” นอกจากนี้ยังสร้างรั้วลงชาด ปิดทองคำล้อมพระมหาเจดีย์ ตอนท้ายเป็นคำอธิษฐาน ขอให้ตนได้ไปเกิดในสวรรค์ ทันพระศรีอาริยเมไตรย และถึงแก่นิพพาน เป็นต้น |
ผู้สร้าง |
เจ้าทัพไชยสังรามจ่าบ้าน |
การกำหนดอายุ |
กำหนดอายุจากศักราชที่ปรากฏในจารึกคือ จุลศักราช ๙๒๗ (พ.ศ. ๒๑๐๘) ในรัชกาลของพระนางวิสุทธิเทวี (ครองเชียงใหม่ระหว่าง พ.ศ. ๒๑๐๗-๒๑๒๑) สมัยที่ราชวงศ์ตองอูของพม่าปกครองล้านนา (พ.ศ. ๒๑๐๑-๒๑๓๙) |
ข้อมูลอ้างอิง |
เรียบเรียงข้อมูลโดย : พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., ๒๕๔๘, จาก :
ฮันส์ เพนธ์, “๒๒ วัดชัยพระเกียรติ์,” ใน คำจารึกที่ฐานพระพุทธรูปในนครเชียงใหม่ (กรุงเทพฯ : คณะกรรมการจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์ สำนักนายกรัฐมนตรี, ๒๕๑๙), ๙๘-๑๐๒. |
ภาพประกอบ |
ภาพถ่ายจารึกจาก : คำจารึกที่ฐานพระพุทธรูปในนครเชียงใหม่ (กรุงเทพฯ : สำนักนายกรัฐมนตรี, ๒๕๑๙) |
ชุดคำค้น |
อายุ-จารึก พ.ศ. 2108, อายุ-จารึกพุทธศตวรรษที่ 22, ยุคสมัย-จารึกสมัยล้านนา, ยุคสมัย-จารึกสมัยล้านนาภายใต้พม่า, ยุคสมัย-จารึกสมัยล้านนาภายใต้พม่า-พระนางวิสุทธเทวี, วัตถุ-จารึกบนวัตถุสัมฤทธิ์, ลักษณะ-จารึกที่ฐานพระพุทธรูป, ลักษณะ-จารึกที่ฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัย, ที่อยู่ปัจจุบัน-จารึกวัดชัยพระเกียรติ เชียงใหม่, ศาสนา-จารึกในพระพุทธศาสนา, เรื่อง-การบริจาคและการทำบุญ, เรื่อง-การบริจาคและการทำบุญ-สร้างพระพุทธรูป, เรื่อง-ประวัติและตำนาน-พระพุทธเมืองรายเจ้า, เรื่อง-พิธีกรรมทางศาสนา, เรื่อง-พิธีกรรมทางศาสนา-หล่อพระพุทธรูป, เรื่อง-ความเชื่อทางศาสนา-นรก-สวรรค์, เรื่อง-ความเชื่อทางศาสนา-พระศรีอารยเมตไตรย, เรื่อง-ความเชื่อทางศาสนา-นิพพาน, บุคคล-เจ้าทัพไชยสังราม, |